Khi Hà Nội vào thu là lúc xuất hiện những gánh hàng rong bán cốm trên từng con ngõ nhỏ. Hương vị cốm phảng phất thơm mùi sữa quyện với mùi của lá sen ngây ngất long người. Chắc hẳn ai đã ghé qua Hà Nội mùa thu đều nhớ hương vị cốm non. Tuy nhiên, cốm hiện nay bị pha lẫn nhiều hàng kém chất lượng, để tủ lạnh lâu ngày hay bị phẩm màu. Vậy cách phân biệt cốm tươi và cốm lâu ngày là gì?
Phân biệt cốm mới và cốm để lâu
Cốm tươi là loại cốm mới làm và nếu để trong điều kiện không khí bình thường thì chỉ sử dụng trong vòng 2 ngày. Nếu không bảo quản cẩn thận, cốm sẽ ôi thiu, hỏng. Nhiều người bán thường bảo quản cốm trong tủ lạnh để được tươi lâu trong nhiều ngày. Mặc dù cốm để trong tủ lạnh, bảo quản đúng cách thì không gây ảnh hưởng sức khỏe người dung. Nhưng hương vị cốm để lâu trong tủ sẽ khác biệt và không ngon bằng cốm mới.
Để phân biệt tránh mua hàng cũ, một vài gợi ý để lựa chọn cốm cho người mua. Cốm tươi có màu sắc xanh non, thơm hương sữa của lúa non, mềm, bùi bùi. Cốm để trong tủ lạnh các hạt cốm bị trắng, màu vàng hơn và khô cứng hơn. Sau khi lấy cốm cốm để trong tủ đá, khoảng 30p-1 tiếng cốm sẽ tự mềm lại. Lúc này để ý kỹ sẽ thấy các đốm trắng đục trên cốm. Tuy nhiên, đòi hỏi có kinh nghiệm phân biệt cốm bởi cốm để tủ lạnh mang ra ngoài sau 1 tiếng thì không khác gì cốm tươi vừa mua, rất khó phân biệt nếu non kinh nghiệm hoặc chưa mua cốm bao giờ.
Hương vị cốm mới có mùi thơm, dẻo. Còn cốm để tủ lạnh chỉ có mùi thơm nhẹ, hơi cứng, không được ngon như cốm tươi.
Mẹo mua cốm ngon
Nên mua cốm vào lúc sáng sớm vì đây là thời điểm cốm mới làm xong và mang đi bán. CỐm buổi chiều là cốm bán còn thừa từ sáng sớm, vì để thời gian bên ngoài lâu nên sẽ bị cứng hơn, không thơm bằng.
Cốm được làm bằng những hạt lúa nếp chắc, mỏng và dẻo. Khi cắn nhẹ sẽ thấy hơi dai dai, bùi bùi và thơm mát. Loại cốm ngon thường là cốm non, thơm và dẻo hơn cốm già. Đặc biệt có màu xanh non như nõn chuối. Nếu nhìn không kỹ ra màu hơi vàng là sai. Nhưng nếu cốm có màu xanh đậm bạn cũng đừng quá tin tưởng bởi đây có thể là cốm bị phẩm màu. Người bán thường tẩm màu xanh đậm, xanh tươi cho cốm để hút mắt hơn.
Cốm tự nhiên màu xanh hơi vàng khi ngâm vào nước khoảng 30 phút, nước ngâm vẫn có màu trong. Cốm bị nhuộm màu xanh , nước ngâm sẽ chuyển thành màu xanh nhạt và hạt cốm chuyển sang màu xanh hơi trắng.
Chính vì vậy cần xem rõ nguồn gốc, xuất xứ của nơi mua cốm. Tránh gặp phải cốm nhuộm màu hay đường hóa học. Cốm tươi tự nhiên có màu xanh non hơi vàng, màu xỉn hơn, thỉnh thoảng có màu vàng ánh lục. Bạn nên để ý kỹ, không phải cốm hơi vàng là cốm để lâu mà là màu thật của cốm.
Cốm tươi có mùi thơm đặc trưng còn cốm bị nhuộm thì ăn không được dẻo, mất đi mùi hương của cốm.
Cốm chỉ để được thời gian nhiệt độ thường là 2 ngày. Ăn cốm ngon nhất trong ngày, không nên để lâu mất hương vị cốm. Mua cốm về chưa ăn ngay bạn nên để nơi khô ráo thoáng mát, tránh nơi ẩm ướt ảnh hưởng mùi vị của cốm. Thường mua cốm sẽ được người bán hàng gói trong lá sen, đây cũng là cách giữ lại hương vị của cốm. Khi mua về bạn nên giữ nguyên gói lá sen, khi ăn hãy mở ra.
Nếu bạn cần mua quà, gửi đi xa thì có thể sử dụng cách bảo quản cốm trong ngăn đá tủ lạnh. Khi ăn chỉ cần mang cốm ra, giã đông ở điều kiện nhiệt độ thường là được. Cũng nên gói các loại cốm khác nhau, tránh nhầm lẫn, gói chung sẽ làm mất hương vị của từng loại cốm.